3 role w firmie: Przedsiębiorca, Menedżer i Technik

Chciałbym ci powiedzieć o 3 podstawowych rolach w firmie. Te role to profil techniczny, menedżerski i przedsiębiorczy. Jest to metafora zamieszczona w książce The E-Myth Revisited: Why Most Small Businesses Don't Work and What to Do About It autorstwa Michael E. Gerber. Przedsiębiorca wyznacza kierunek działania firmy, Menedżer zarządza nią, a Technik wykonuje zadania. Według Gerberta, w małej firmie jest 10% przedsiębiorców, 20% menedżerów i 70% osób technicznych. Każda osoba, która zaczyna swoją pracę w firmie ma jedną z tych ról. Problem jest wtedy, gdy każda z tych ról chce być szefem i nikt z nich nie chce mieć szefa. Posiadanie bardzo dobrych techników czy samych menedżerów w firmie nie gwarantuje osiągnięcia sukcesu. Tak samo jest z posiadaniem samych dobrych pomysłów. Dobry pomysł bez odpowiedniego zespołu jest skazany na porażkę.

Kiedy jesteś technikiem to zastanawiasz się nad techniczną implementacją danego zagadnienie. Nie lubisz delegować zadań nowym osobom, bo wiesz, że mogą coś źle zrobić. Zawsze mówisz, "jak chcesz zrobić coś dobrze, to zrób to sam". Jesteś zorientowany na teraźniejszość. Bardzo nie lubisz zmian obecnych planów. Kiedy pracujesz nad swoją pracą to jesteś zadowolony wykonując tą jedną rzeczą. Jeżeli dostaniesz nowe zadania od menedżera to jesteś bardzo zdenerwowany tym, że nie możesz dokończyć wcześniejszego zadania. Najlepsza sytuacja dla ciebie jest, kiedy menedżer dyskutuje z przedsiębiorcą, bo wtedy możesz swobodnie wykonywać swoją pracę. Nie interesujesz się życiem firmy.

Gdy jesteś menedżer to zastanawiasz się jak zoptymalizować procesy, procedury, jak zbudować stabilne środowisko dla firmy oraz jak zarządzać innymi. Jesteś pragmatyczny i żyjesz przeszłością. Dzięki twoim zdobytym doświadczeniom próbujesz dobrze planować (krótko- oraz długodystansowo ) i przewidywać trendy. Masz wszystko poukładane i bardzo nie lubisz dużych zmian. Starasz się być jak najbardziej produktywny. Powtarzasz osobom, że czas to pieniądz. Jesteś osobą, która po przedsiębiorcy "sprząta cały bałagan". Wszelkie zmiany zapisujesz. Musisz mieć dobre zdolności komunikacyjne z technikami, przedsiębiorcami, jak i innymi menedżerami. Stawiasz na gry zespołowe. Jako lider to ty jesteś odpowiedzialny za dobrą atmosferę w zespole. Lubisz delegować zadania innym osobom. Nie znam ludzi, którzy od razu zaczynali pracę od zarządzania osobami. Zanim ktokolwiek zacznie zarządzać innymi technicznymi osobami to wcześniej sam musiał być techniczną osobą, aby zrozumieć wszelkie procesy.

Ty jako przedsiębiorca jesteś marzycielem i masz wizje działania biznesu. Próbujesz znaleźć nowe drogi w firmie. Żyjesz przyszłością. Non stop przychodzą ci do głowy setki pomysłów w ciągu dnia, ale bardzo ciężko jest Ci zrealizować te pomysły. Jako wizjoner preferujesz rozgrywki jednoosobowe. Masz wizje całego systemu i nie koncentrujesz się na szczegółach. Chcesz mieć wszystko pod kontrolą. Za wszelką cenę chcesz kontrolować życie w firmie jak i poza nią. Kiedy będziesz chciał wykonać zadania technika to możesz wszystko popsuć.

Ale w gruncie rzeczy przedsiębiorca sam wcześniej był osobą techniczną. Właściciel firmy wypiekającej ciasteczka wcześniej sam był piekarzem. Właściciel firmy budowlanej zaczyna od pracy u kogoś na budowie. Właścicielka gabinetu stomatologicznego musiała wcześniej pracować jako stomatolog. Wydawca gazety zaczynał jako dziennikarz. Notariusz zaczynał jako aplikant. Większość technicznych osób myśli, żeby osiągnąć sukces w swojej firmie wystarczy mieć tylko techniczną wiedzę. Akurat ta wiedza może lekko przyczynić się do upadku firmy. Według autora tej metafory to przyczyną porażki małych firm jest spowodowane tym, że przedsiębiorcy są osobami technikami, kiedy to powinni spełniać rolę przedsiębiorcy. Wizjoner jest zniewolony zadaniami, których on sam nie powinien wykonywać. Jeżeli firma jest zależna zadaniowo od przedsiębiorcy to ten przedsiębiorca nie jest wizjonerem tej firmy, ale jest pracownikiem. Kiedy technik zaczyna być przedsiębiorcą, to będzie musiał zapomnieć wiele rzeczy jakich wcześniej się nauczył.

Możesz spróbować dopasować siebie do jednego z tych profili. Wiem, że nie jest to łatwe, tym bardziej, że jesteśmy mieszanką każdej z tych ról. Jeżeli twoje stanowisko w firmie jest niezgodny z tym co robisz albo jak postępujesz to możesz to zmienić. Każdego profilu można się nauczyć. To nie jest tak, że ktoś się urodził i od razu wie jak pisać artykuły do gazet, tworzy świetne pomysł czy zna prawo cywilne. Zdobywasz wiedzę i doświadczenie po to, aby być lepszym technikiem. Tak samo jest z profilem managerskim. Nie od razu wiesz jak prowadzić projekt czy jak dobrze rozmawiać z ludźmi. Brak równowagi dla tych ról może spowodować upadek wspólnego projektu. Każda osoba należąca do innej roli może zauważyć inny problem. Technik zauważy problemy techniczne, menedżer złą współpracę między ludźmi, a przedsiębiorca zły kierunek działania firmy.

O książce można poczytać na stronie e-myth.com lub tutaj. Skrót e-myth oznacza entrepreneurial myth.